Programy UE

Żegocki Krzysztof h. Jastrzębiec (zm. 1673)

Wojewoda inowrocławski, biskup chełmiński. Był synem Marcina, kasztelana przemęckiego, i Anny. Przed 1649 został starostą babimojskim i choć katolik, zezwalał protestantom czeskim i niem. Na osiedlanie się w Babimoście. Po kapitulacji Wielkopolski pod Ujściem (1655) uszedł do Zielonej Góry, a wkrótce otrzymał dowództwo jednej z partii, jakie na terenie Wielkopolski organizował przeciw Szwedom wojewoda podlaski Piotr Opaliński. Zdobył podstępnie Kościan (4 X 1655), wybijając załogę szwedzką, następnie rozbił oddział langrafa heskiego Fryderyka Hessen Eschweg, szwagra Karola Gustawa i zbiegł na Śląsk, gdzie przebywał prawdopodobnie do końca 1655. W nocy 6/7 I 1656 niespodziewanym atakiem zdobył Wieluń, po czym znów schronił się na Śląsk. Według wielu badaczy groźba ataku Żegockiego zmusiła Szwedów do odstąpienia od oblężenia Jasnej Góry. Po powrocie ze Śląska dowodził krótko partyzantką w Żywieckiem, a także stoczył potyczki pod Krakowem, Czarnym Ostrowem, Wieluniem, Piotrkowem i Magierowem. W lecie 1656 pojawił się w okolicach Poznania, uniemożliwiając przez kilka miesięcy załodze szwedzkiej zaopatrywanie się w żywność. W 1659 otrzymał podkomorstwo kaliskie po Krzysztofie Grzymułtowskim. Następnie walczył w Małopolsce i na Podolu, wziął również udział w wyprawie Stefana Czarnieckiego do Nowej Marchii i na Pomorze (jesień 1657); Czarniecki wysłał go potem na Komisję Lubelską (grudzień 1658). Odtąd Żegocki poświęcił się wyłącznie działalności publicznej. W 1660 był marszałkiem trybunału koronnego, a w 1661 komisarzem do ustalenia granicy ze Śląskiem i Pomorzem. W 1662 był członkiem komisji do uregulowania długów wojska. Przeciwstawiał się planom elekcji vivente rege. Był oponentem dworu, toteż mimo zasług wojennych pomijano go przy rozdziale godności.. Prawdopodobnie wziął udział w rokoszu Lubomirskiego. Dopiero w 1666 został wojewodą inowrocławskim, choć decyzja Jana Kazimierza spotkała się z krytyką szlachty kujawskiej. W rok później ujawnił na sejmiku średzkim kontakty K. Grzymułtowskiego z dworem Marii Ludwiki. Żegocki był żonaty i miał syna Franciszka oraz córkę Annę (żonę Wawrzyńca Gostyńskiego). Po śmierci żony (1667/68) został księdzem. Szybko awansował w hierarchii, już w 1669 był biskupem chełmińskim. Na krótko przed śmiercią otrzymał nominację na biskupa kujawskiego. Jako obrońca Michała Korybuta Wiśniowieckiego był jednym z organizatorów konfederacji gołąbskiej (1672) i bronił króla na sejmie 1673. Zmarł w sierpniu 1673.

Był autorem kilku okolicznościowych pism kaznodziejskich, a w rękopisach Biblioteki Załuskich, znajdowały się jeszcze w XIX w. jego autorstwa Puncta rada J.K.Mci podane po elekcyji nazajutrz, jakiemi środkami ad absolutum domini aspirare ma.