Kościan po wyzwoleniu
Wojska sowieckie po 3-dniowych walkach oswobodziły Kościan 27 stycznia 1945 r. Natychmiast podjęto odbudowę zniszczonego miasta. Jeszcze w tym samym roku społeczeństwo Kościana uczestniczyło w uroczystościach pogrzebowych pomordowanych w okresie okupacji. Ich szczątki złożono w podziemiach mauzoleum na starym cmentarzu katolickim.
W okresie powojennym rozwój przestrzenny Kościana był niewielki. Powodem tego był brak wizji rozwoju miasta oraz okalające miasto wysokiej klasy grunty rolne. Miasto w skutek dużego wzrostu liczby mieszkańców znalazło się w czołówce aglomeracji polskich o najwyższym wskaźniku mieszkańców na kilometr kwadratowy.
Rolę ośrodka usługowego i handlowego, mimo wybudowania kilku nowych osiedli na peryferiach miasta, odgrywało centrum miasta, położone na wyspie.